Lise Meitner, Het vergeten genie van kernsplijting

Kernsplijting is een van de belangrijkste ontdekkingen van de twintigste eeuw. De ontwikkeling ervan in verschillende sectoren, vooral energie, zonder de toepassing ervan in atoombommen door te geven, heeft de loop van de geschiedenis bepaald. In 1944 werd de Nobelprijs toegekend aan Otto Hahn voor zijn ontdekking, en opnieuw in de geschiedenis werd de gepaste erkenning gegeven aan vrouwen in het donker.

Lise Meitner werd in 1878 in Oostenrijk geboren. Nieuwsgierig en gepassioneerd door wetenschap, volgde ze een speciale opleiding om te slagen voor het toelatingsexamen voor de universiteit, omdat meisjes niet naar de middelbare school mochten. Ze kreeg een uitzonderlijke vergunning om lessen bij te wonen aan de Universiteit van Wenen, waar officieel alleen mannen zich konden inschrijven. Later promoveer je daar cum laude.

>> Lees ook: In het jaar 2100 zullen miljoenen vrouwen afvallen

Ze emigreerde naar Duitsland om naar de Universiteit van Berlijn te gaan, waar ze lessen volgde van Max Planck die, onder de indruk van haar, haar de functie van zijn assistent aanbood (hoewel hij aanvankelijk geen vrouwen in zijn lessen accepteerde). In 1926 nam Lise Meitner een functie aan als hoogleraar natuurkunde aan de universiteit van Berlijn en werd daarmee de eerste vrouw in Duitsland die de functie bekleedde.

https://www.youtube.com/watch?v=48vHqBBszzQ

>> Kijk naar hemDeze video staat op het YouTube-kanaal van Lise Meitner

Na gratis in het laboratorium te hebben gewerkt, op weg naar zijn werk als verpleegster tijdens de Eerste Wereldoorlog, leidde hij de afdeling Natuurkunde van het Kaiser Wilhelm Research Center. Daar ben ik gaan werken aan kernreacties.

Ze was ook de eerste die het Auger-effect ontdekte in 1922, maar het werd toegeschreven aan de Franse wetenschapper Auger in 1923. Ze droeg ook bij aan de zoektocht naar de deeltjes die James Chadwick ertoe zouden brengen het neutron te ontdekken.

In 1934 nodigde ze twee collega-chemici, Otto Hahn en Fritz Strassmann, uit om aan het “Uranium Project” te werken. Maar het naziregime komt eraan en in 1938 moet ze vluchten.

Tijdens haar ballingschap bleef ze deeltjesonderzoek doen met haar neef Otto Frisch en in correspondentie met Otto Hahn. Zo kon ze in samenwerking met haar neef een natuurkundige methode ontwikkelen om de kern van een atoom te splitsen. Ze wisten toen al dat de energie die vrijkomt bij kernsplijting… astronomisch zou zijn!

Dankzij deze dialoog die meer dan 30 jaar zal duren, ontwikkelt Otto Hahn het chemische aspect van kernsplijting. In 1944 ontving Otto Hahn voor deze ontdekking de Nobelprijs voor scheikunde. Lise Meitner zal onterecht worden genegeerd. Deze buitengewone wetenschapper heeft niet alleen voornamelijk bijgedragen aan zijn ontdekking, maar ook aan het begrijpen van het fysieke aspect van dit atomaire fenomeen.

Ze zou 29 keer worden genomineerd voor een Nobelprijs zonder deze ooit te winnen, en heeft 21 wetenschappelijke prijzen gewonnen, waaronder de Max Planck-medaille en de Enrico Fermi Award.

“Meitners uitsluiting van de scheikundeprijs kan worden samengevat als een combinatie van disciplinaire vooroordelen, politieke onduidelijkheid, onwetendheid en haast.. “

Elizabeth Crawford, Ruth Lewin Sime, Mark Walker, “Nobels verhaal over naoorlogs onrecht” in Natuurkunde vandaag (1997).

Als vrouw heeft Lise Meitner haar hele leven geworsteld om haar plek te vinden, en zoals veel vrouwen (zeer) is ze bijna buitengesloten van de geschiedenis van haar eigen bijdragen.